Engin Erkiner: Büyük bir konuya girdiğiniz zaman ilk yapılacak olan konu sınırlandırmasıdır. Aksi durumda büyüğün içinde kaybolursunuz. Devlet teorisi Platon’un Türkçede de yayınlanan Devlet kitabıyla başlar ve çok sayıda kişiyle sürer. Bu kadar geriye gitmek gerekmiyor. 2000 yıldan uzun zaman önce devlet konusundaki tezleri bugüne taşıyamazsınız.

Engin Erkiner: Devlet teorisinin 1960’lı yıllarda gelişmeye başladığını değişik yazılarda belirtmiştim. Bu gelişmede 68 hareketinin önemli yeri bulunuyor. Öyle ya, bu teori neden daha önce değil de bu yıllarda gelişmeye başlıyor? Hatta devlet bilimi (Staatswissenschaft) kuruluyor? 68 hareketine Batı Avrupa ülkelerinde hakim olan yeni sol, sosyal demokrasi ve reel sosyalizm dışında yeni yol arıyor ve ister istemez devlet teorisiyle ilgileniyor. Bakıyor ki, bu teori neredeyse boş. Devletin üst yapı kurumu ve baskı aygıtı olarak tanımlanması yeterli bulunmuyor ve özellikle Fransa’da devlet konusundaki araştırma başlıyor. Poulantzas, Foucault, Althusser ilk akla gelen isimlerdir. Başka isimlerin de katılımıyla devlet bilimi kuruldu.

Engin Erkiner: Umarım vazgeçmem ama hızlı düşünüp karar verdim; devlet teorisini inceleyeceğim. Hakkında kitap yazar mıyım, şu anda bilmiyorum.

Daha önce bir oranda okumuştum, bu nedenle de konuya nereden başlanacağını biliyorum.

Biliyorsunuz, marksizmin devlet teorisi yok denilecek kadar basittir. Devlet üst yapı kurumudur ve burjuvazinin baskı aygıtıdır. İlk belirleme yanlıştır, ikincisi ise fazlasıyla basittir.

Lenin bu konuda yeni bir şey söylemez.

Marksist devlet teorisi Gramsci ile başlar. Gramsci’deki sivil toplum kavramı, devletin parçası olan sivil toplumdur. Devlet teorisini fazla geliştirebildiği söylenemez.