Engin Erkiner: Orta Asya ve Kafkasya’daki doğal gazı Avrupa ülkelerine taşıması beklenen Nabucco boru hattı projesiyle ilgili imzalar törenle atıldı.

Planlanan, Türkmenistan’dan başlayan Hazar Denizi’nin altından geçerek Azerbaycan’a ulaşan, buradan Gürcistan üzerinden Türkiye’ye geçen, daha sonra Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya’ya kadar uzanan 3200 km. uzunluğundaki bir boru hattıdır. Bu hattın 2000 km.si Türkiye’den geçecektir.

İddiaya göre, Türkiye böylece, Doğu ile Batı arasında enerji köprüsü olmakta, Avrupa Birliği’nin (AB) enerji ihtiyacının karşılanmasında kilit bir görev üstlenmektedir. Yine iddiaya göre, Türkiye böylece AB için vazgeçilmez bir öneme sahip olduğunu bir kere daha göstermektedir.

Biz palavrayı severiz. Palavraya inanmayı da severiz. Nabucco ile ilgili olarak bunu bir kere daha görüyoruz.

Nabocco vasıtasıyla AB’nin doğal gaz ihtiyacının karşılanmasında önemli rol üstlenecekmişiz! İyi de, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya ne zamandan beri AB’nin önemli ülkeleri oldular?

Mesela Almanya bu projede neden yer almıyor?

Almanya, doğal gaz temini işini Rusya Federasyonu (RF) ile doğrudan hallettiği için Nabucco’da yer almıyor.

RF, Ukrayna ve Polonya üzerinden Almanya’ya doğal gaz gönderiyor. Ne ki, bu yol sorunlu… RF ile Ukrayna arasında sorun çıktığı zaman, RF vanayı kapatıyor ve bu durumda Almanya da gaz alamıyor. Çözüm şöyle bulundu: RF ile Almanya arasında Kuzey Denizi’nin altından geçen büyük bir doğal gaz boru hattı döşeniyor. Böylece Ukrayna ve Polonya devreden çıkarılarak RF ile Almanya doğrudan birbirine bağlanmış oluyor. Boru hattı şu anda inşa halindedir.

RF, AB ülkeleri ile ilgili enerji naklini Kuzey Denizi üzerinden görüyor. Bunun için Türkiye üzerinden geçen uzun bir yola hiç gerek yok…

RF ile Yunanistan arasında da doğrudan bir doğal gaz boru hattı bulunuyor.

Gelelim Nabucco’ya… Ama bundan önce Bakü-Ceyhan petrol boru hattına baksak daha iyi olur…

Bu hat düşük kapasite ile çalışıyor. Nedeni, yeterli petrol bulunamıyor. Kazakistan, Hazar Denizi’nin altından geçecek boru hattı ile Bakü-Ceyhan hattına petrol vermeyi reddetti. Azerbaycan’ın bu hatta verdiği petrol de hattın verimli çalışması için yetmiyor.

Asrın projesi diye takdim edilen Bakü-Ceyhan boru hattının bekleneni vermemesi üzerinde nedense kimse durmuyor.

Benzer bir durum Nabucco için söz konusudur.

Baştan başlayalım:

Hatta en fazla gaz verecek ülke Türkmenistan… Ne ki, RF, kendisini devre dışı bırakmak için yapılması planlanan Nabucco’ya karşı çoktan harekete geçti ve geçtiğimiz yıl Türkmenistan ile bir doğal gaz boru hattı anlaşması imzaladı. Türkmenistan ile RF arasındaki doğal gaz boru hattı halen inşa halindedir.

Türkmenistan’dan başlayan Nabucco hattı Hazar Denizi’nin altından geçerek Azerbaycan’a ulaşacak. Uluslar arası statüsü tartışmalı olan Hazar Denizi’nde bu hat nasıl inşa edilecek? Hazar Denizi’nde kıyısı olan ülkeler, kıyıdan uzaktaki suların kullanma hakkıyla ilgili olarak değişik iddialara sahipler… Örneğin İran ya da RF, “burası benim alanım, buradan boru geçiremezsiniz” derse ne olacak?

Geldik Azerbaycan’a… Geçtiğimiz aylarda bu ülke de RF ile bir doğal gaz anlaşması imzaladı. Yani Azerbaycan doğal gazının bir bölümü RF’e verilecek…

Bu durumda 3200 km.lik hattın verimli çalışması için yeterli gaz kimden alınacak?

Irak’taki doğal gaz oldukça az ve bu hatta katılması fazla anlam taşımıyor.

Türkmenistan ve Azerbaycan doğal gazının Nabucco’nun verimli çalışması için yeterli olacağı oldukça şüphelidir.

Geriye İran kalıyor… İran yüksek miktarda doğal gaz üretiyor ama bu ülkenin Nabucco’ya katılmasına da ABD kesin olarak karşı çıkıyor.

Naboccu’nun Türkiye için başka sonuçları da olacak.

Birincisi: Ülke silahlanmaya hız verecek. 2000 km.lik bir boru hattını korumak kolay değil. Çok sayıda savaş helikopteri ve insansız gözetleme uçağı alınacak ve yine çok sayıda seyyar karakol kurulacak. Bu askerlerin bulundukları yerlerde başka işler de yapacaklarını, özellikle Kürt halkıyla daha fazla ilgileneceklerini düşünmek hayalcilik olmaz.

İkincisi: 2000 km.lik hat ve bu hatla ilgili çok sayıda pompa istasyonu… Hattın geçtiği bölgelerde doğanın canına okunacağını şimdiden söylemek mümkündür.

Bakalım Nabucco’nun büyük faziletleriyle ilgili olarak daha neler duyacağız?